فنون ارتباط موفق – جلسه سوم

یادگیری گوش کردن
باید بگویم در ایران اغلب ماهیت یک ارتباط دوطرفه یعنی لزوم درک متقابل تا حد زیادی نادیده گرفته می شود. تکنیکهای گوش کردن بسیار حائز اهمیت است چرا که نحوه گوش کردن شما برای طرف مقابل حامل معنا است و به برقراری موفق ارتباط کمک می‌کند.

لزوم دقت و توجه
هر چقدر ظاهر شما به هنگام کسب اطلاعات یا تلاش برای رسیدن به اتفاق نظر یا حتی ایجاد رابطه کاری، بیشتر حاکی از توجه و دقت باشد بهتر است. گاهی اوقات مجبور می‌شوید برای گرفتن اطلاعات، صحبت طرف مقابل را قطع کنید، در این حالت باید به وی نشان دهید که قصد تسلط بر جریان گفت و گو را ندارید. اجازه بدهید تا طرف مقابل‌تان صحبت کند، اگر اولین بار است که یکدیگر را ملاقات می‌کنید، این کار باعث خواهد شد به یکدیگر بیشتر نزدیک شوید. تلاش کنید گفته‌های مهم طرف مقابل را هم زمان با گوش دادن به حرف‌های وی، در ذهن خود تکرار کنید تا یادتان بماند راجع به چه چیزهایی صحبت کرده‌اید. پیشنهاد نمی‌کنم که از صحبت‌ها یادداشت بردارید، این کار در ایران جواب نمی‌دهد و جلوی ایجاد فضای دوستانه را می‌گیرد، پس تمرین کنید تا بتوانید بر روی قدرت ذهن خود حساب کنید.
در جدول زیر استفاده از مهارت‌های گوش کردن را به کمک شیوه‌های صحیح توضیح داده‌ایم:

تفسیر گفتگو
باید اعتراف کنیم که روابط عمومی در ایران ضعیف است و برخلاف خلق و خوی گرم ایرانیان که بسیار میهمان دوست هستند و از قدرت ارتباطی بالایی برخوردارند، این ارتباطات به طور موثر و بلندمدت کاربرد ندارند. ما نباید همیشه در جستجوی ورای جملات و گفته‌ها باشیم و این کنجکاوی را از خود دور کنیم و جملات را در حد ارزش ظاهری آن‌ها در نظر بگیریم و به دنبال تفسیر معانی پنهانی یا برداشت‌های شخصی در آن‌ها نباشیم. بهترین روش برای اطمینان از درک صحبت‌های طرف مقابل این است که جملات او را با بیانی دیگر برای وی بازگو کنید تا مشخص شود منظور وی را درست درک کرده‌اید یا خیر. اگر برداشت شما نادرست بوده باشد، او گفته‌های خود را تصحیح و تصریح خواهد کرد. به طور مثال وقتی در یک میهمانی از شخصی می‌پرسیم: چایی میل دارید؟ و او پاسخ می‌دهد. خیلی متشکرم (البته با لحنی معمولی)، شما دوباره خواهید پرسید، پس میل دارید؟ و او جواب خواهد داد. نه ممنونم. لطف دارید. معمولاً ما همیشه مثبت برداشت می‌کنیم و یا برداشت شخصی از لحن طرف مقابل داریم و چایی را می‌آوریم و به زور به خورد میهمان می‌دهیم. روش درست را دنبال کنید تا این فرهنگ ارتباطی به شکلی بهینه اصلاح گردد.

تشخیص تعصبات
ما تحت تاثیر دیدگاه‌های کلیشه‌ای هستیم. یعنی منتظریم دیده‌ها و شنیده‌ها دقیقاً انتظارات ما را برآورده کند. علاوه بر این، ما وقتی تحت تاثیر دیگران هستیم، اغلب عقاید و نظرات آن‌ها را بدون تفکر می‌پذیریم. مثال واضح آن اغلب صحبت‌های عادل فردوسی پور در برنامه ۹۰ است. درست است که او فردی باهوش و کنجکاو است، اما این نباید ما را تحت تاثیر قرار دهد. از طرف دیگر هم تعصب، مانع برقراری ارتباط مطلوب است. مثلاً اگر فردوسی پور حرفی بر علیه تیمی که ما طرفدارش هستیم بزند، ممکن است به سرعت نظر او را رد کنیم. این اخلاق ما، شاید بزرگترین مانع ما در برقراری ارتباطات موفق است. اگر عقاید تعصبی خود را بشناسید، شنونده بهتری خواهید بود و به مرور شاهد موفقیت‌های بیشتر در ارتباطات خود خواهید بود.

سه مرحله یک ارتباط موفق عبارتند از:
ـ گوش دادن دقیق به صحبت گوینده
ـ پاسخ دادن (و در صورت لزوم درخواست توصیحات بیشتر)
ـ انجام اقدامات لازم.
پس اولین قدم در دادن یک پاسخ مناسب، درست گوش کردن است. اگر هنگام صحبت گوینده به جای گوش دادن در فکر جواب باشید یا بخواهید به صحبت‌های بعدی خود فکر کنید منظور وی را درست و کامل درک نخواهید کرد. هنگام پاسخ، آن چه فهمیده‌اید را به طور خلاصه بازگو کنید و در صورت نیاز به تکرار، توضیح، یا اطلاعات بیشتر حتماً از گوینده بخواهید که این کار را انجام دهد. بعضی‌ها کلاً قسمت اول و سوم را حذف می‌کنند و حتی معتقدند ارتباطات قوی هم دارند!! حتماً جایی از کار اشکال دارد، شک نکنید.

یادآوری:
اگر از نظر شما مطالب مطرح شده نیاز به توضیح دارند یا فکر می‌کنید ممکن است دیگران پیام شما را درست نفهمیده باشند، از عبارت‌های زیر استفاده کنید:
– متاسفم! منظور شما را درست نفهمیدم. ممکنه خواهش کنم صحبت خود را تکرار کنید.
– می‌دانم این موضوع در تخصص شما نیست، اما مایلم نظرتان را بشنوم.
– حتما منظورم را درست بیان نکرده‌ام. می‌خواستم بگویم که…