در ابتدای جلسه به شما تبریک می‌گوییم. چون شما یک تصمیم گرفتید. تصمیم به شرکت در این دوره آموزشی. حالا ممکن است این تصمیم برای یادگیری بوده باشد و یا برای ایجاد تغییرات در زندگی و حرکت در مسیر موفقیت. نه ! صبر کنید! می‌بینید، شما را با مشکل مواجه کردم: چرا تصمیم گرفتید در دوره آموزشی « تکنیک های تصمیم گیری » شرکت کنید؟
این طور که نمی‌شود در یک لحظه به یک دلیلی تصمیم می‌گیرید و بعد با دیدن زوایای مختلف، همه آنها را دلایل تصمیم خود ذکر می‌کنید. خوب اینگونه که خودتان را هم گیج می‌کنید! نمی‌خواهیم در مورد گیجی(!) صحبت کنیم، هدف ما آشنایی شما با دنیای جدید است. ما نمی‌خواهیم استفاده از روش‌های ریاضی در تصمیم‌گیری را با شما در میان بگذاریم، بلکه هدفمان یادگیری تکنیک‌های ملموس و کاربردی خواهد بود. اجازه بدهید در ابتدا با معانی مفاهیم مختلف شروع کنیم.
تصمیم‌گیری چیست؟
نظرات مختلفی برای معانی تصمیم‌گیری وجود دارد. ولی به طور خودمانی تصمیم گرفتن همان نظر و عقیده را معلوم کردن، عقیده داشتن و یا نتیجه یک رای و نظر را دادن است. همچنین به کسی که در جایگاه قدرت باشد و یا بتواند به صورت مصمم، ثابت قدمک و قاطع، نظرات خود را اجرا کنند، تصمیم‌گیرنده می گویند.
اجازه بدهید بیشتر توضیح بدهم، زیرا که اغلب تصمیمات را به صورت ناخودآگاه می‌گیریم. مثلاً یک روز صبح شما تصمیم می‌گیرید که صبحانه چه چیزی بخورید، برای رفتن به بیرون چه چیزی بپوشید، چگونه به محل مورد نظر خود بروید و… . در همه این تصمیمات شما در جایگاه قدرت هستید و مصمم و ثابت قدم نظرات خود را اجرا می‌کنید. این ها را مقایسه کنید با این موضوع که تصمیم می‌گیرید از شنبه، دیگر رژیم غذایی را رعایت کرده و از وزن خود بکاهید، ولی …. ای بابا .
ریشه لاتین تصمیم‌گیری، به معنی پایان دادن است. پایان دادن به درهم ریختگی اطراف و قادر ساختن یک فرد به دیدن مسیرمنتهی به هدف که به کمک تصمیم‌گیری (و یا یک سری از تصمیم‌ها) می‌توانید این مسیر را طی کنید. تصمیم اجازه نمی‌دهد که اتفاقات و رویدادها، به صورت دلخواه خود رخ دهند.
|
در صورتی که شما تصمیم را گرفتید می‌توانید انتظار رسیدن به یک نتیجه را داشته باشید |
علت عدم تصمیم‌گیری، ناتوانی و یا بی‌میلی به تحلیل و بررسی و رسیدن به یک نتیجه مشخص است و باعث محدود شدن قدرت کنترل‌کنندگی شما می‌شود. خب این نکته ممکن است در هنگام انتخاب یک لباس چندان اهمیتی نداشته باشد، اما در مشاغل و دنیای کار بسیار اهمیت داشته و گرفتن تصمیمات حیاتی در این امور در بسیاری مواقع مورد نیاز است.
عوامل اصلی
فرآیند تصمیم‌گیری نیازی معلوم و مشخص بوده و به یک تصمیم که این نیاز و شرایط واقعی را شامل می‌شود ختم می‌شود. در واقع می‌توان به مانند شکل زیر فرآیند تصمیم‌گیری را توضیح داد.
مثلا غذاخوردن یک نیاز واقعی بوده و شما تحلیلی (اوضاع مالی، مقدار گرسنگی) از وضعیت خود صورت داده و گزینه‌هایی را انتخاب نموده و در نهایت به انتخاب یکی از گزینه‌ها تصمیم می‌گیرید.
اما، چرا بعضی از تصمیم‌ها سخت‌تر از بقیه است؟ در حالیکه بعضی از تصمیم‌گیری‌ها را می‌توان به آسانی انجام داد (مثل اینکه برای شام چه چیزی بخورید)، گرفتن بعضی از تصمیم‌ها بسیار سخت است. معمولاً یک تصمیم سخت، در برگیرنده نتایج بزرگ و یا در مواردی عناصر رده بالا است. به نمودار بالا دوباره دقت کنید، هنگامی که تحلیل‌ها سخت‌تر و گزینه‌ها ناملموس‌تر هستند، گرفتن تصمیم دشوار می‌شود. به مثال زیر دقت کنید:
هنگامی که یکی از دوستانتان از شما درخواست قرض گرفتن ۱۰۰۰ تومان را می‌کند، شما بدون هیچگونه فکری این مقدار پول را به وی می‌دهید. اما هنگامی که همین شخص از شما درخواست ۲ میلیون تومان کند، شما کمی با احتیاط‌تر شده و از وی سوالاتی می‌پرسید. تحلیل‌ها و گزینه‌های ما به یکباره مشوش می‌شوند، حس دلهره و اضطراب می‌گیریم و سعی می‌کنیم از زیر بار گرفتن تصمیم شانه خالی کنیم. ما به علت اینکه نتایج و پیامدهای این کار بزرگتر است، تصمیم‌گیری را سخت‌تر می‌بینیم. ۱۰۰۰ تومان برای چه کسی مهم است؟ اما مبلغ ۲ میلیون تومان، پولی است که بیشتر افراد نمی‌خواهند آن را از دست دهند. بنابراین در اینجا تصمیم‌گیری با ریسک همراه است. اما واقعاً از چه مرحله‌ای تصمیم‌گیری‌ها برای شما سخت و دشوار می‌شوند؟ از ۲۰۰۰۰ تومان از ۵۰۰۰۰ تومان و یا بیشتر؟
نگران نباشید، تصمیم به شرکت در این دوره آموزشی جهت یافتن پاسخ همین پرسش‌ها است. وقتی با تعاریف، مزایا و اشتباهات در تصمیم‌گیری آشنا شوید می‌توانید به راحتی شرایط مختلف را کنترل کنید.
تصمیم گیری های دشوار و سخت
تصمیم‌گیری در شرایط زیر سخت می‌شود:
– شرایط مبهم و نامعلوم است. به عبارت دیگر، ریسک بالاتری وجود دارد. – شرایط به طور ذاتی پیچیده و انتخاب‌ها مختلف است. به عنوان مثال انتخاب محل احداث یک فرودگاه جدید واقعاً دشوار است، زیرا عوامل مختلفی در آن دخیل هستند. مثل مسیرهای پرواز، کنترل ترافیک هوایی، فاصله آن تا شهر، راحتی رسیدن به آن برای ساکنان شهر، خطوط ارتباطی و … – عوامل مختلفی در این تصمیم گیری دخیل هستند که دسترسی به یک و یا چند تا از آنها ممکن نیست. |
نکته مهم در همه این موارد این است که این تصمیم‌گیری‌های سخت را چگونه مدیریت کنیم تا مطمئن شویم که تا حد امکان نتایج بد آن کمتر خواهد بود. برای این کار نیازمند تصمیم‌گیری محکم و سازگار و نیز جزئیات بیشتری هستیم. جزئیاتی که برای حصول اطمینان از به حداقل رساندن ریسک لازم می‌باشند. با ما همراه باشید تا در جلسات بعدی این موضوعات را دنبال کنیم.
